Schriftelijke vraag van Meneer Denis Ducarme
Vraag :
Ter gelegenheid van de Internationale dag van de alfabetisering op 8 september 2010 wees VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon erop dat vrouwen, door te leren lezen en schrijven, een grotere economische zelfredzaamheid kunnen verwerven en beter kunnen participeren in het sociale, politieke en culturele leven van hun land. Nog altijd maken meisjes ruim de helft uit van de 67,4 miljoen kinderen in de wereld die niet naar school gaan, terwijl twee derde van de 796 miljoen volwassen analfabeten vrouw is.
1. De VN lanceerden het United Nations Literacy Decade, dat loopt van 2003 tot 2012.
Welke balans kan er reeds worden opgemaakt van dit initiatief?
2. De vrijheid van de vrouw is een van de krachtlijnen van de Belgische ontwikkelingssamenwerking.
In welke mate is België betrokken bij de alfabetiseringsprogramma’s voor vrouwen in ontwikkelingslanden?
Antwoord :
Ik kan het geachte lid, in antwoord op zijn vraag, volgende elementen meedelen.
Het jaarlijks rapport over “Onderwijs voor Allen” van de UNESCO bespreekt de cijfers die u aanhaalt: wereldwijd verbetert de alfabetiseringsgraad, maar het aantal blijft zeer hoog, namelijk 16 % van de volwassen wereldbevolking.
Deze cijfers moeten wel zorgvuldig geïnterpreteerd worden. Blijkbaar leven de helft van deze analfabeten in 4 landen: India, China, Bangladesh en Pakistan. Ook in de “ontwikkelde”landen blijft een percentage van de volwassenen analfabeet
Het door de Verenigde Naties uitgeroepen “Decenium voor Alfabetisering” behaalt niet het resultaat dat vooropgesteld werd. Blijkbaar is er onvoldoende politieke wil om alfabetisering hoge prioriteit te geven. De investering is dan ook erg hoog, hoewel de investering economisch en sociaal rendeert. Gelukkig zijn er enkele landen die wel investeren in alfabetisering en die ook mooie cijfers kunnen voorleggen zoals Brazilië, Indië en Iran.
In de Belgische federale ontwikkelingssamenwerking is gendergelijkheid en empowerment van de vrouw een transversaal thema. Dit betekent dat elk programma, elk project wordt gescreend op het genderaspect en al sinds 1993 kijkt de Commissie Vrouwen en Ontwikkeling hierop toe.
Specifieke cijfers van alfabetiseringsprogramma’s voor vrouwen kan ik niet geven.. Bijna elk project met microfinanciering gaat gepaard met functionele alfabetisering evenals bijna elk project voor inkomensgenerende activiteiten. De direct bilaterale ontwikkelingssamenwerking werkt in de niche van formeel en informeel beroepsonderwijs. Het spreekt vanzelf dat binnen dat informeel beroepsonderwijs een tweede kans wordt geboden om eenieders recht op basisvaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen uit te oefenen.
Ik kan ettelijke voorbeelden geven van projecten en programma’s met een luik alfabetisering maar een mooi voorbeeld is het bilateraal project uitgevoerd door de BTC “Verhoging van de Geldinkomsten van de Vrouwen in de Regio Dosso”, in het zuidwesten van Niger. Dit project wil de sociaal-economische situatie van vrouwen verbeteren via microkredieten en investeringen. Een probleem hierbij was dat vele vrouwen ongeletterd waren. Niet kunnen lezen en schrijven heeft natuurlijk gevolgen op het goed beheer van een krediet maar het verhindert ook dat men invloed heeft op besluitvormingsprocessen, het deelnemen aan dorpsraden . Na een grootschalig onderzoek waaraan meer dan 5000 vrouwen deelnamen, werd er in samenwerking met het Ministerie van de Promotie van de Vrouw van Niger, een alfabetiseringscampagne opgestart. De resultaten waren enorm bemoedigend: slechts 8% van de cursisten haakten af, 72% kan schrijven, een kas bijhouden, de winst berekenen. Deze alfabetiseringscentra blijven nu autonoom verder werken.
[:]