Schriftelijke vraag van de heer Alexander De Croo
Vraag
De centrale banken van de wereld doen in toenemende mate een beroep op Google om economische trends te voorspellen, waaronder werkloosheid, de vraag naar consumptiegoederen en vastgoedbubbels.
Traditionele economische indicatoren als bruto binnenlands product en vastgoedverkopen houden verband met het verleden. Economen maken dan voorspellingen op basis van zulke data, een gebruik dat MIT-professor Erik Brynjofsson ‘in de achteruitkijkspiegel kijken’ noemt.
Google-zoekopdrachten daarentegen zijn eerder naar de toekomst gericht en zouden dan ook hogere voorspellende waarde hebben. De Israëlische centrale bank gebruikt deze data al jaren lang en ook de Amerikaanse, Britse, Italiaanse, Spaanse, Turkse en Chileense banken gebruik en Google inmiddels. De Bank van Israël stelde in zijn eigen onderzoek vast dat er een duidelijke band is tussen Googledata en recessies.
Als centrale banken de gezondheid van de economie beter kunnen voorspellen, zijn ze ook in een betere positie om correct en proactief te handelen. Één van de redenen waarom Google zo aantrekkelijk is als economische indicator is de snelheid waarmee de informatie online wordt gezet. Officiële statistieken worden in de VS op maandelijkse basis opgesteld met een vertraging van twee weken. Google heeft maximaal drie dagen nodig.
Ik had naar aanleiding van dit slechte resultaat dan ook volgende vragen voor de minister:
1) Onderschrijft u het potentieel van zoektermen op het internet in economisch verband alsook als beleidsinstrument om de vinger aan de pols te houden wat betreft de conjunctuur?
2) Maakt de Nationale Bank van België (NBB) heden reeds gebruik van de data van zoekmachines zoals Google en/of sociale media om bepaalde trends sneller te ontdekken? Zo ja, kan dit concreet worden toegelicht en wordt er voor de data betaald? Zo neen, waarom niet en zouden zij hiervan eventueel gebruik maken naar de toekomst toe?
2) Maakt uw beleidscel en/of uw ondersteunende diensten gebruik van de data van zoekmachines op het internet zoals Google en/of sociale media? Zo ja, waarvoor worden deze data gebruikt? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
1. De economische indicatoren worden opgesteld door de Nationale Bank van België en het Federaal Planbureau. De economische indicatoren worden dus niet opgesteld door de regering maar wel door deze instellingen. Deze indicatoren worden opgesteld aan de hand van een volledig uitgewerkte methodiek die gevalideerd is en haar verdienste heeft bewezen. Zo wordt wat betreft de conjunctuurprognoses gebruik gemaakt van de conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België, wat een volledig uitgewerkte methodiek is die ook in andere landen op een vergelijkbare manier wordt opgesteld. Wat betreft de overheidsrekeningen is het Instituut voor de Nationale Rekeningen bevoegd. De minister van Begroting is niet de voogdijminister van dit instituut en heeft er dus ook geen zeggenschap over. Uit onderzoek blijkt inderdaad dat zoektermen op het internet potentieel hebben in economisch verband. Hierbij kunnen ze de vinger aan de pols houden wat betreft de conjunctuur. Toch dient hun aanwending met de nodige voorzichtigheid te gebeuren. Uit onderzoek blijkt dat voor bepaalde indicatoren de zoektermen geen meerwaarde bieden. Ook kan het zijn dat een toename in het gebruik van een bepaalde zoekterm eerder wijst op een feit dat losstaat van de conjunctuur en van de intenties van de internetgebruikers (bijv. een artikel dat in de media verscheen).
2. De specifieke vraag over het gebruik van data door de Nationale Bank van België kan aan de Nationale Bank van België worden gesteld via de minister van Financiën, aangezien een vertegenwoordiger van deze minister van rechtswege de vergaderingen van de Regentenraad van de Nationale Bank van België bijwoont.
3. Binnen de beleidscel en de ondersteunende diensten wordt de vinger aan de pols gehouden van de internationale en nationale ontwikkelingen. Hierbij zijn de zoekmachines en sociale media een dankbaar hulpmiddel. Het aantal hits voor een bepaalde zoekterm worden echter niet op een systematische manier opgevolgd. De reden hiervoor is dat het begrotingswerk specifiek werk is dat een bepaalde methodiek volgt. Binnen deze methodiek worden de economische cijfers aangeleverd door de bovenvermelde instellingen. Op basis van deze informatie wordt dan de begroting opgesteld. Bij deze begrotingswerkzaamheden is er onvermijdelijk een time-lag tussen het beschikbaar maken van de economische indicatoren en het indienen van de begroting. Daarom wordt ervoor gekozen om in eerste instantie beroep te doen op gevalideerde en robuuste methodes van economische vooruitzichten. Dit neemt niet weg dat een analyse van zoektermen bijkomende informatie kan aanleveren en de gevalideerde prognoses kan aanvullen.