Op 29 maart gaf Minister van ontwikkelingssamenwerking Olivier Chastel in het Parlement een presentatie over de werking van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. België werkt immers nauw samen met partnerlanden als Algerije, Marokko en de Palestijnse gebieden. De Minister nam de ontmoeting met de Belgische parlementairen te baat om een overzicht te geven van de mogelijkheden en kansen voor de Belgische Ontwikkelingssamenwerking om steun en hulp te bieden aan de democratie en de mensenrechten in deze landen.
De Minister gaf ook een balans van de humanitaire situatie in de Arabische wereld, waar de revoluties de kwetsbaarheid van de bevolking, die vaak al in precaire omstandigheden leeft, nog verergeren. « Het doel van humanitaire actie is mensenlevens redden, het lijden verlichten en de menselijke waardigheid te beschermen », onderstreepte Olivier Chastel. En hij voegde hieraan toe « Gezien de stroom van mensen die de Libische grens blijven oversteken, zowel aan Egyptische als aan Tunesische zijde, moet ons land een humanitair antwoord bieden ». De door België geleverde hulp is gebaseerd op de principes van humaniteit, neutraliteit, onpartijdigheid en onafhankelijkheid.
Na de eerste oproepen van de Internationale organisaties, heeft de Belgische Ontwikkelingssamenwerking aan het Internationaal Rodekruiscomité een bedrag toegekend van één miljoen euro, voor bescherming en bijstand aan burgers, de verzorging van gewonden en als bijdrage aan het Tunesische en Libische Rode Kruis. Als reactie op het verzoek van het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen en de Internationale Organisatie voor Migratie, heeft België ook haar bijdrage geleverd aan de luchtbrug voor de repatriëring van vluchtelingen die vastzaten aan de grens tussen Tunesië en Libië.
Naast deze spoedacties, willen België en haar Europese partners de begeleiding van het huidige democratische proces in de Arabische wereld voortzetten. Ons land werkt nauw samen met de partnerlanden in de Arabische wereld, waaronder Algerije, Marokko en de Palestijnse gebieden.
Hoewel deze drie landen momenteel niet het centrum uitmaken van de revoluties die momenteel aan de gang zijn in de Arabische wereld, is het toch duidelijk dat de omwentelingen structurele veranderingen met zich zullen meebrengen in de Arabische wereld. De versterking van de democratie en van de mensenrechten kan dus ook worden gesteund door landen die niet in crisis zijn.
Met Marokko werd in november 2009 een Indicatief Samenwerkingsprogramma (ISP) ondertekend voor de periode 2010-2013. De Belgische ontwikkelingssamenwerking concentreert zich in dit land op twee prioritaire sectoren: landbouw en water.
De Palestijnse gebieden zijn eveneens een belangrijke partner. Een deel van de hulp is bestemd voor de versterking van het vermogen van de Palestijnse Autoriteit om een leefbare staat te creëren, die in vrede naast Israël kan bestaan. Het andere deel wordt besteed aan noodhulp en aan hulp aan vluchtelingen, via UNRWA (VN-Agentschap voor de Palestijnse vluchtelingen). Een nieuw samenwerkingsprogramma wordt voorbereid voor eind 2011.
In Algerije concentreert het lopende ISP zich vooral op leefmilieu en water. De strijd tegen armoede en gezondheid zijn eveneens opgenomen in dit programma.
Bovenop de steun aan onze partnerlanden in de regio, wil Olivier Chastel ook op regionale wijze interveniëren door meer bepaald samen te werken met de belangrijkste bestuursorganen in de Arabische wereld, met inbegrip van het parlement, het gerechtelijk systeem en de middenveldorganisaties, op drie sleutelterreinen van goed bestuur: participatie, de rechtsstaat, transparantie en accountability.
Ten slotte zal de Belgische Ontwikkelingssamenwerking bijzondere aandacht besteden aan de ondersteuning van het lokale middenveld, dat de motor is van elk democratiseringsproces.